بسیاری بر این این عقیده هستند که در کشور ما معمولا بین گردشگر و زائر تفاوت وجود دارد و اساسا زیارت با سیاحت دو مقوله مجزا هستند. فارغ از درستی یا عدم صحت این ادعا که اتفاقا محل بحث بسیاری هم هست آنچه که مشخص هست مکانهای مقدس که عموما بعنوان اماکن زیارتی نامیده میشوند هرساله پذیرای خیل عظیمی از بازدیدکنندگان(اعم از زائر یا گردشگر) میباشند و در گسترش و رونق صنعت گردشگری آن منطقه نقشی بسیار کلیدی ایفا میکنند.
هر شخصی با اهداف مختلفی به سفر می رود گاهی به دلیل استفاده از طبیعت و دمی آرامش و آسایش در مقصد و گاهی بمنظور بازدید از جاذبه های مختلف تاریخی و فرهنگی و یا مذهبی. برخی از کشورها و شهرهای دنیا دارای مکانهای مقدسی هستند که از زمان‌های دور در آن شهر یا منطقه قرار گرفته است و در حال حاضر نیز قابل بازدید عموم و یا پیروان خاص آن ادیان میباشد.
معرفی مکان های مقدس گردشگری
خیلی از مردم دنیا تنها به انگیزه آرامش درونی و کسب مدارج معنوی سفر می کنند و اینگونه است که گردشگری مذهبی شکل می گیرد.در زیر به برخی از مهمترین مکان های مقدس زیارتی و گردشگری دنیا که بخصوص برای پیروان ادیان شان اهمیت بسیار بالایی دارند پرداخته ایم هرچند مکانهای دیگری نیز بویژه در شبه قاره هند و جنوب شرق آسیا وجود دارند .با مجله سفر و گردشگری سفرانه همراه ما باشید.
مکه
مکه، مقدس‌ترین شهر مسلمانان و زادگاه اسلام و پیامبر اکرم(ص)، واقع در شبه جزیره عربستان. بلدالحرام، بلدالامین و ام‌القری از نام‌های دیگر آن است.
بنابر برخی روایات دینی، پس از تشنگی حضرت اسماعیل در ماجرای مهاجرت او و مادرش به سرزمین مکه، به اذن خداوند چشمه زمزم زیر پای اسماعیل جوشید و در آن منطقه آب یافت شد، مردم در آنجا ساکن شدند و شهر مکه به وجود آمد و حضرت ابراهیم به فرمان خداوند کعبه را ساخت. این شهر به سبب وجود کعبه در آن، قبله گاه مسلمانان است. سالانه میلیونها مسلمان برای ادای مناسک حج و زیارت اماکن مقدس مکه در ایام حج تمتع به این شهر مسافرت میکنند.این شهر در کنار مدینه منوره که آرامگاه حضرت محمد (ص) میباشد تقریبا در تمام طول سال نیز بجز ایام حج تمتع پذیرای زائران کشورهای اسلامی میباشد.اگرچه عربستان از دیرباز در برخی شهرهای بندری و پایتخت خود به مقوله گردشگری پرداخته ولی در سالهای این در زیر ساختهای گردشگری این دو شهر مذهبی نیز سرمایه گذاریهای هنگفتی نموده است.
شهر مقدس امپراتوری اینکا (ماچو پیچو)
ماچو پیچو را زیباترین و شگفت انگیزترین ویرانه های اینکا در جهان دانسته اند که در سال ۱۹۱۰ توسط هیرام بینگهام، مورخ هاوایی کشف شد. در حالی که تمدن اینکا از اتفاعات ۲۴۰۰ متری آند برای ساخت هزاران سازه‌ی سنگی خود از اوایل دهه‌ی ۱۴۰۰ استفاده می‌کردند، ماچوپیچو که در زبان محلی آن منطقه به معنای قله قدیمی است، از زمان‌های قدیم به عنوان مکانی مقدس مورد احترام بوده و تمدن اینکا، این مکان مقدس را به شهری کوچک اما شگفت‌انگیز تبدیل کرده است. “شهر گمشده اینکاها” از پایین پنهان است. این شهر با زمین‌های کشاورزی پلکانی احاطه شده است که این زمین ها با چشمه‌های طبیعی نامرئی آبیاری می شوند و منابع غذایی مورد نیاز برای جمعیت شهر را فراهم میکنند. اگر چه این مکان توسط افراد محلی شناخته شده است، اما قبل از اینکه در سال ۱۹۱۱ دوباره کشف شود، تا حد زیادی برای جهان خارج ناشناخته بود. و از آن زمان به بعد، ماچو پیچو تبدیل به مهم ترین جاذبه توریستی در پرو شد. بعید است یک نفر گردشگر حرفه ای بوده و این مکان را ندیده و یا در موردش نشنیده باشد.
بیت المقدس
بیت‌المقدس یا اورشلیم، یکی از نام‌های شهر باستانی و مقدس اسلامی، مسیحی و یهودی، در کشور فلسطین است.
این شهر یکی از چهار شهر مقدس دین یهود محسوب می‌شود و در کنار شهرهای صفاد، حبرون و طبریه، محل سکونت بسیاری از دانشمندان مذهبی یهودی بوده است. این شهر پس از مکه و مدینه سومین شهر مقدس در اسلام و مقدس‌ترین شهر در مسیحیت محسوب می‌شود.
این شهر مقدس سالهاست محل مناقشات فلسطینیان و اسرائیلی ها بوده و مدت هاست از سوی صهیونیستها بصورت غیر قانونی در آمده اما هیچ گاه مسلمانان برای باز پس گیری آن عقب ننشسته اند. وبخش اعظمی از مسیحیان نیز بدلیل تقدس این شهر برای آنها همواره به اشغال این شهر و عدم آزادی کامل در زیارت این مکان معترض بوده اند.
کلیسای مهد
این کلیسا از قدیم الایام مشهور به محل تولد حضرت عیسی مسیح و نیز یکی از قدیمی ترین کلیساهای باقی مانده از مسیحیت به شمار می رود که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است. کلیسای مهد در بخش قدیمی بیت اللحم واقع شده است. بیت لحم در کرانه باختری فلسطین است و هر سال در آستانه ایام کریسمس پذیرای زائران و گردشگران مسیحی است که برای اجرای مراسم عشای ربانی به این شهر سفر می کنند. گفته می شود که این کلیسا در سال ۳۲۷ پس از میلاد توسط کنستانتین بزرگ و مادرش هلنا ساخته شد و در طول سال های ۳۳۳ تا ۳۳۹ نیز کار آن به اتمام رسید.
شهر واتیکان
واتیکان بعنوان شهر پایتخت مذهبی مسیحیت در قلب شهر رم، پایتخت ایتالیا قرار دارد. این مکان، مرکز مذهبی و اجرایی کلیسای کاتولیک بوده و زیر نظر پاپ اداره می شود. کلیسای سن پتر، بزرگ‌ترین کلیسای جهان است و در واتیکان قرار دارد که هرساله جمع کثیری از مسیحیان جهان را به سوی خود می خواند. قصر پاپ دارای یک باغ بزرگ، یک کتابخانه و یک موزه است. از جمله جدید ترین جاذبه های این شهر نیز مقبره پاپ ژان پل دوم است که در فاصله نزدیکی از مقبره سنت پیتر قرار گرفته است.
خانه مریم مقدس
در یکی از شهرهای ساحلی مشهور ترکیه بنام کوش آداسی شهری به نام افسوس قرار گرفته که یکی از مقدس ترین مکان های مذهبی مسیحیان را در خود جای داده: خانه حضرت مریم مقدس.
پیروان دین مسیح در دو مکان مهم این شهر گرد هم می آیند: خانه مریم مقدس که در نوک کوهی در چند مایلی شهر قرار گرفته و دیگری ویرانه های باسیلیای سنت جان، جایی که گفته می شود جسد یکی از حواریون دفن شده است. بسیاری از مکان های عصر رومی در این شهر چشم اندازی به سال های نخست کلیسای مسیحیت را پیش چشم گردشگران می گشایند.
کربلا شهر مقدس مسلمانان
کربلا مرکز استان کربلا، یکی از شهرهای جنوبی کشور عراق، در ناحیه غربی فرات قرار دارد و فاصله‌اش تا بغداد ۹۷ کیلومتر است. شهرت این شهر با نبرد کربلا در دهم محرم ۶۱ هجری قمری پیوند دارد. حرم حضرت حسین بن علی در شهر کربلا یکی از مکانهای مقدس اسلامی و زیارتگاه شیعیان است. کربلا از ثروتمندترین شهرهای عراق است و منابع اصلی درآمد آن از زائرین اماکن مذهبی و کشاورزی و بویژه محصول خرما است.
مشهد
مشهد کلان‌شهری در شمال شرقی ایران و مرکز استان خراسان رضوی است. این شهر در زمان افشاریان، پایتخت ایران بود. مشهد یکی از شهرهای بزرگ ایران بوده و بر اساس سرشماری عمومی ، دومین شهر پرجمعیت ایران پس از تهران است. این شهر به واسطه وجود حرم حضرت علی بن موسی‌الرضا، هشتمین امام شیعیان ، سالانه پذیرای بیش از ۲۷ میلیون زائراز داخل و دو میلیون زائر از خارج از کشور است. واژه مشهد به معنی محل شهادت است. امام رضا(ع) پس از شهادت به دست مأمون عباسی در سال ۲۰۲ هـ. ق، در آرامگاه هارونی سناباد به خاک سپرده شد. از آن پس «سناباد نوغان» به نام «مشهدالرضا» خوانده شد
کلیسای نوتردام از مکان های مقدس
کلیسای نوتردام یکی از مهم ترین بنا های مذهبی و توریستی پاریس، ویکی از زیباترین کلیساهای اروپا با قدمتی بیش از هفتصد سال محسوب می گردد. این کلیسا یکی از اصلی‌ترین مراکز گردشگری در پاریس محسوب می‌شود. کلیسای نوتردام تاریخ پرفراز و نشیبی را از سر گذرانده است. سربازانی که درگیر جنگ صلیبی بودند پیش از رفتن به میدان جنگ در این مکان دعا می‌کردند و موسیقی چندآوایی در این کلیسا شکل گرفت.
متاسفانه این کلیسای زیبا در سال ۲۰۱۹(۲۶ فروردین ۱۳۹۸) دچار یک آتش سوزی مهیب شد.در این حادثه برج و سقف کلیسا فرو ریخت و آسیب جدی به قسمت‌های داخلی کلیسا و تزئینات آن وارد شد. این مکان در حال حاضر تعطیل بوده و عملیات مرمت و بازسازی آن که پس از این حادثه به قلب پاریس شهرت یافت بسرعت در حال انجام میباشد.
تبت , لهاسا
تبت منطقه ای وسیع در غرب چین است که در قدیم کشوری مستقل بود. ناحیه تبت از سال ۱۹۵۱-۱۹۵۰ به کشور چین ضمیمه شده‌است. ناحیه تبت بر روی فلاتی بلند به نام فلات تبت قرار گرفته که میانگین ارتفاع آن ۴۹۰۰ متر بالاتر از سطح دریاست و مرتفع‌ترین فلات جهان به شمار می‌آید.
پایتخت سنتی تبت، شهر لهاسا است که با ۵۶۰ هزار نفر جمعیت اکنون مرکز منطقه خودمختار تبت در چین است. در حال حاضر دین بودیسم در چین و ژاپن پیروان بسیاری دارد. در هند و چین فرانسوی، مذهب تازه ای تحت عنوان آئین بودایی جدید ظهور نموده که تمام موجودات مقدس ادیان بزرگ دیگر را برای تقدیس در اطراف بودا جمع می کند.این مکان بدلایل بسیاری از جمله رازآلودگی و اسرار آمیز بودن آئین بودایی وعلاقه گردشگران از دیرباز مورد علاقه گردشگران و جهانگردان بوده و در حال حاضر نیز با برنامه ریزی و نگاه بلند مدت مسولان محلی و منطقه ای گامهای بلندی در راستای گسترش گردشگری منطقه برداشته شده است.ناحیه تبت سالهاست که در فهرست پیشنهادی سازمانهای مختلف گردشگری برای سفر به این منطقه است.
